Stilte is een kostbaar goed. Als het stil is, ervaar je geen afleiding. Als het stil is kun je ontspannen. Maar wanneer is het stil? Stilte is er op verschillende niveaus: ruimtelijke stilte, dat wil zeggen dat het stil is in de ruimte om je heen. Fysieke stilte, het lichaam is stil en bewegingsloos. En mentale stilte, de geest is rustig.

Is ruimtelijke stilte noodzakelijk voor ontspanning? Natuurlijk is het fijn als het écht stil is op de plek waar je wilt ontspannen. Maar helaas hebben we niet altijd invloed op de geluiden om ons heen en is het zelden helemaal stil. Voor mij is het ruimtelijk stil als ik me niet stoor aan de geluiden die er in de ruimte zijn. Geluiden die eentonig zijn, aanwezig op de achtergrond of met een bepaald ritme kunnen zelfs bijdragen aan een gevoel van stilte, rust en daarmee aan ontspanning.  Denk maar aan een kabbelend beekje, de golven van de zee, of de vogels die fluiten in het bos.

Bewegingsloos stil zitten of liggen – fysieke stilte – is een tweede belangrijk onderdeel voor het bereiken van volledige ontspanning. Als het lichaam volkomen stil zit of ligt is er geen afleidende prikkel die vanuit het lichaam naar de geest wordt gestuurd. Voorwaarden hiervoor is wel dat je dan comfortabel ligt en geen ongemak ervaart. Voor een gevoel van totale ontspanning is het daarom belangrijk dat ook het lichaam volkomen ontspannen en stil is.

Als laatste en eigenlijk als allerbelangrijkste is de mentale stilte belangrijk voor het bereiken van ontspanning. Dit betekent dat je in een staat bent dat er zo min mogelijk gedachten zijn en belangrijker nog dat je je niet laat afleiden door de gedachten of prikkels die er zijn. Immers er zullen altijd gedachten, omgevingsgeluiden of fysieke prikkels vanuit je lichaam zijn. De kunst is je niet te laten afleiden door deze gedachten en prikkels.

Maar hoe doe je dat dan? Je niet mee laten nemen door je gedachten? Hoe kan je het stil laten worden van binnenuit? Dit vraagt oefening én bewustzijn. Bewustzijn dat er gedachten zijn en dat je je mee laat nemen door deze gedachten. Bewustzijn dat er prikkels zijn die deze gedachten veroorzaken. Juist door wél met je aandacht naar deze prikkels en gedachten toe te gaan, ze waar te nemen én te accepteren, zal de geest rustiger worden.

Als toeschouwer, als getuige van een afstandje kijken naar je gedachten, zal de gedachten vaak doen oplossen. De gedachten kan op dat moment los gekoppeld worden van de emotie die bij de gedachten hoort. Het wordt dan stiller van binnen.

Kortom ruimtelijke en fysieke stilte dragen bij aan een volledige ontspanning van lichaam en geest. Maar ontspanning bestaat alleen als je ook de mentale stilte kunt ervaren. Stil worden van binnen, ofwel innerlijke stilte.